این تغییرات حرف بازار را بر سر زبان‌ها می‌اندازد و این نوسانات قیمتی چالشهای زیادی را برای دیگر بازارهای اقتصادی به وجود آورده است. البته در این میان مسئولان، تحلیلگران و کارشناسان راهکارهای متفاوتی را برای کنترل بازار پیشنهاد می‌کنند اما اینکه کدام راهکار با سرعت بیشتر می‌تواند وضعیت بازار را مدیریت کند خود جای سوال دارد.
درپی افزایش نرخ ارز رئیس جمهوری و رئیس بانک مرکزی تاکید کردند که این شوک گذرا و مقطعی بوده و ریشه و دلیل بنیادی اقتصادی ندارد و با راهکارهایی تعادل به بازار باز خواهد گشت.
ارزپاشی یکی از راهکارهایی است که در شرایط فعلی از سوی برخی از فعالان اقتصادی مطرح می‌شود و پیش از این نیز رئیس بانک مرکزی گفته بود که نوسانات بازار ارز کوتاه‌مدت و مقطعی بوده و اگر این نوسانات بلندمدت باشد حتما با ارزپاشی در بازار دخالت می‌کنیم.
اما آنطور که مشخص است، بانک مرکزی آنچنان با ارزپاشی در بازار موافق نیست، چراکه اخیرا عبدالناصر همتی در یادداشت اینستاگرامی خود اینگونه نوشت: «دلایل نوسانات بازار ارز را توضیح دادم. بدیهی است برای چنین دوره‌هایی که تکانه‌های کوتاه‌مدت را در اقتصاد تجربه می‌کنیم، هیچ بانک مرکزی متعهد و آگاهی، منابع خود را در بازار نمی‌پاشد. بانک مرکزی قطعا با نوسانات سفته‌بازی مقابله می‌کند. روند سه روز اخیر نیز نشان داد که بازارسازی قدرتمند در بازار از هرگونه بیثباتی و تلاطم جلوگیری خواهد کرد. خیرخواهان می‌دانند که ارز پاشی با مقابله با جریانات سفته‌بازی متفاوت است. تکانه اخیر موقتی است و در حال گذار و بانک مرکزی بدون هیچ هیجانی حرکت بازار ارز را رصد کرده و همانند دو سال گذشته با مدیریت نوسانات، بازار را به سمت تعادل هدایت خواهد کرد.»
این مسأله نشان می‌دهد که بانک مرکزی برای کنترل قیمت ارز و توقف قیمت‌ها باید طرح‌های بلندمدت‌تری را در دستور کار داشته باشد.
ابوالحسن معصومی، کارشناس بازار ارز با اشاره به نرخ دلار و راه حل کنترل و مدیریت بازار گفت: در شرایط فعلی آن چیزی که مسلم است کنترل بازار بوده و تنها راهی که برای کنترل بازار وجود دارد تزریق ارز است، اگر بتوانند بازار را در قالب عرضه بیشتر ارز کنترل کنند امکان توقف رشد ارز را خواهد بود، اما در غیر این صورت نرخ ارز نوسانی خواهد بود و بازار کنترل نخواهد شد.
این کارشناس بازار ارز در پاسخ به این پرسش که آیا بازار برای اصلاح با محدودیت زمانی روبه‌رو است یا خیر، گفت: با توجه به حجم نقدینگی بازار زمان کافی برای اصلاح را دارد اما اگر بخواهیم بازار با سرعت بیشتری تنظیم شود باید بازارهای موازی را تقویت کنند، اگر بازارهای موازی رونق داشته باشد بخش ارزی از نقدینگی سرریز می‌شود و این حجم از نقدینگی به سمت بازارهای دیگر خواهد رفت. به عنوان نمونه اکنون شاخص بورس رشد قابل توجهی را تجربه کرده است، اگر این شاخص را حفظ کنند سیل سرمایه‌ها به سمت بازار بورس روانه شده و سمت بازار دیگری نمی‌رود.
وی با اشاره به آثار روانی افزایش نرخ ارز در اقتصاد ادامه داد: نکته مهم در این بازار آثار روانی ناشی از آن است. به عبارتی دیگر بازار بیش از آنکه آثار اقتصادی داشته باشد آثار روانی خواهد داشت و همین امر بر کالاهای مختلف تاثیرگذار خواهد بود. هنگامی که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند ما پس مدتی آثار روانی افزایش نرخ دلار را بر سبد خانوارها خواهیم دید به همین دلیل کنترل این بازار اهمیت بالایی دارد.
ارزپاشی راهکار مناسبی برای حل مشکلات بازار ارز نیست
میثم رادپور، کارشناس بازار ارز برخلاف معصومی معتقد است ارزپاشی راهکار مناسبی برای مدیریت بازار نسیت و در این‌باره گفت: رئیس بانک مرکزی کار درستی را انجام می‌دهند، ارزپاشی در بازار فعلی هیچ نتیجه‌ای به همراه نخواهد داشت. در شرایطی که حواله غیرتجاری ممنوع است، ارزپاشی باید در قابل اسکناس انجام باشد. ما ذخایر اسکناس محدود داریم و این در حالی است که هرزمان اسکناس تزریق شده بار روانی بسیاری به همراه داشته است.
وی در ادامه افزود: این روزها تنها قیمت ارز افزایش پیدا نکرده. از خودرو گرفته تا بازار سرمایه ما شاهد افزایش قیمت هستیم. بنابراین یک عامل سیستماتیک و فراگیر تمام بازارهای اقتصادی را تحت تاثیر خود قرار داده است. ما در دوره‌ای به سر می‌بریم که طرف تقاضا بیشتر و طرف عرضه تضعیف شده است این روند باعث افزایش قیمت در تمام بازارها می‌شود.
این کارشناس بازار ارز در ادامه صحبت‌ها به بررسی روند افزایش قیمت در بازارهای اقتصادی به خصوص بازار ارز اشاره کرد و گفت: دلیل افزایش تقاضا و رشد قیمت در روزهای اخیر کاملا مشخص است. متاسفانه اخیرا اتفاقاتی در نظام پولی کشور رخ داده که باعث افزایش پایه پولی شده، از سوی دیگر نرخ سود سپرده کاهش پیدا کرده، اما تورم همچنان بالا مانده است. در چنین شرایط اگر فردی پول خود را در بانک نگه‌داری کند از روند سوددهی عقب مانده و قدرت خریدش کم خواهد شد. بنابراین افراد سرمایه خود را در بانک‌ها ذخیره نمی‌کنند و این روند سرعت گردش پول را افزایش می‌دهد، در این شرایط تقاضا بالا می‌رود، این در حالی است که از سوی دیگر به دلیل چالش‌هایی از جمله کرونا طرف عرضه تضعیف شده است. این حجم پول به دنبال کالا وارد بازارهای مختلف می‌شود و چون محدودیت عرضه وجود دارد ما شاهد افزایش قیمت در تمام بازارها خواهیم بود.
مشکلات در اقتصاد نظام‌مند و سیستماتیک است
رادپور با تاکید بر نظام‌مند بودن مشکلات در بازارهای اقتصادی ادامه داد: اگر ما نرخ بهره را در بانک‌ها بالا ببریم پول در بانک آرام و قرار می-گیرد و سرعت گردشش افت می‌کند. اکنون تمام بازارها با مشکل روبه‌رو بوده و راهکارهای ارائه شده تنها مسکن موقتی برای بخش‌های مختلف است. مسأله گرانی‌های اخیر نظام‌مند بوده و ما می‌بینیم که به شکل سیستماتیک بازارها درگیر با گرانی شده‌اند به همین دلیل ما باید اقدامی را در دستور کار قرار دهیم تا تقاضا افت کند البته که این کار هزینه زیادی خواهد داشت اما برای کنترل شرایط باید این اقدام را انجام داد. وی در ادامه افزود: با توجه به مشکلات اقتصادی در ماه‌های اخیر راهکارهای متفاوتی مطرح شده است. بارها شنیده‌ایم که برای گذر از مشکلات باید دو دستی بازار سرمایه را بچسبیم. این حرف به ما میگوید که بازار پول را به نفع بازار سرمایه زمین بزنیم. به عبارتی دیگر برای مراقبت از بازار سرمایه نباید نرخ بهره را بالا ببریم و وقتی نرخ بهره افزایش پیدا نکند بازار پول در راه بازار سرمایه شهید خواهد شد.
این کارشناس بازار ارز گفت: اگر اکنون بازار سهام شاهد رشد در شاخص است به دلیل خلق ارزش و بهره‌وری نبوده، بلکه به دلیل افت ارزش پول است. هنگامی که ما رفاه اقتصادی و اشتغال‌مان افزایش پیدا نکرده است رشد شاخص جای خوشحالی ندارد. همانطور که گفتم شرایط برای بازارهای اقتصادی یکی بوده و مشکلات در بازار ارز ریشهایتر از آن است که با ارزپاشی حل شود. این تصور که می‌توان مشکلات را با ارزپاشی حل کرد کاملا غلط بوده و به غیر از پدید آمدن جو روانی منفی ناشی از ارزپاشی نتیجه دیگری نخواهد داشت.
انتهای پیام/د
