راهکار تشخیص فیک نیوزها
یکی از ترفندهای اخبار جعلی هیجانی بودن خبرهاست
سربداران - مدیر اندیشکده دیپلماسی به ترفندهای اخبار جعلی اشاره کرد و گفت: هرچه اخبار جعلی احساسی‌تر و هیجانی‌تر بیان شود، اذهان همراهی بیشتری می‌کنند.
به گزارش خبرنگار سبزوارنیوز ، حمیدرضا غلام‌زاده، مدیر اندیشکده دیپلماسی عمومی و صلح در برنامه «پایش» در رادیو گفت‌و‌گو پیرامون سواد رسانه و تشخیص اخبار جعلی و اینکه چه اطلاعاتی اخبار جعلی هستند، گفت: سه دسته‌بندی برای محتواهایی که در فضای رسانه به اشتراک گذاشته می‌شود، وجود دارد:
۱. Misinformation
۲. Disinformation
۳. Fake news
در تعبیر اول زمانی است که در خبر اطلاعات مخدوش وجود دارد؛ یعنی بخشی از اطلاعات درست و بخشی از آن نادرست است و لزوماً با دید منفی منتشر نمی‌شود. از طرفی هم، فرد منتشر کننده اطلاعات بالایی در آن زمینه ندارد، که دست به انتشار این‌گونه اخبار می‌زند.
در تعبیر دوم وقتی است که اطلاعات درست و غلط آگاهانه باهم تلفیق شده، تا مخاطب را به اشتباه بکشانند و هدف منتشر‌کننده نیز تامین شود. همچنین برای باورپذیری مخاطب کمی اطلاعات درست به مخاطب می‌دهد، تا اعتماد او را جلب کند.
در تعبیر سوم یعنی Fake news یا اخبار جعلی، خبرهایی هستند که از اساس دروغ‌اند و با تکنیک‌های فریبنده واقعه‌نمایی خبر را فراهم می‌کنند. به تعبیری یا دروغ را آنقدر بزرگ بگو تا باورپذیر باشد و یا اطلاعاتی متناسب با فضای ذهنی مخاطب و شرایط جامعه به مخاطب داده شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا لزوماً باید در جامعه واقعیتی وجود داشته باشه، که فیک نیوزها شکل بگیرند، یا در خلا هم این اخبار جعلی ایجاد می‌شود، ادامه داد: این امر به فضای جامعه‌ای که افراد در آن زندگی می‌کنند، بستگی دارد. گفتنی است که در سال ۲۰۱۶ مفهمومی در ادبیات سیاسی و رسانه مطرح شد: به اسم پسا حقیقت. پسا حقیقت به این موضوع می‌پرداخت که فضای جامعه به دلیل گسترش فضای مجازی و رسانه‌ای به این سمت رفته، که به دنبال فکت و حقیقت نیست و به احساسات و تجربه‌های افراد بیشتر بها داده می‌شود.
بنابراین یکی از ترفندهای اخبار جعلی این است، که وقتی یک موضوعی احساسی‌تر و هیجانی‌تر بیان شود، اذهان همراهی بیشتری می‌کنند و این اخبار بیشتر دیده و باورپذیر می‌شوند. نمونه‌اش خبرگزاری رویترز است که به دفعات در قبال ایران اقدام به نشر فیک نیوزها می‌کند.
مدیر اندیشکده دیپلماسی با اشاره به کلید‌واژه‌‌های رویترز در نشر اخبار جعلی، یکی از نشانه‌های خبرهای جعلی را به نقل از منابع موثق دانست و گفت: هر وقت رسانه‌ای از کلید‌واژه به نقل از منابع آگاه استفاده کرد، به احتمال زیاد این خبر جعلی است.
غلام‌زاده در ادامه به باورپذیری و طرفداری افراد درمورد فیک نیوزها پرداخت و افزود: مساله باورپذیری افراد در مورد خبرهای جعلی و فیک نیوزها در تعصب شناختی آن‌ها ریشه دارد و وقتی آدم‌ها چیزی را باور می‌کنند، به سختی این باور را رها می‌کنند. همچنین ممکن است این افراد با دانستن اطلاعات علمی و آماری تعصب‌شان بیشتر از قبل شده و در زمینه پذیرش اطلاعات دقیق و صحیح مقاومت کنند.
وی درمورد بازنشر اطلاعات جعلی در مقایسه با اطلاعات صحیح اذعان داشت: بازنشر محتوا‌های جعلی بیشتر است؛ چون هم جذابیت این اخبار بیشتر بوده و هم مخاطب علاقمند به فوروارد مطالب است. اما در اطلاعات صحیح واکنش افراد کمتر بوده و نشر این مطالب هم کمتر صورت می‌گیرد.
حمیدرضا غلام‌زاده در پایان به یکی از ترفندهای تاثیرگذاری فیک نیوزها پرداخت و خاطرنشان کرد: یکی از تاثیرگذارترین تکنیک‌های فیک نیوزها در تثبیت ذهن مخاطب استفاده از طنز است. به این‌ترتیب، استفاده از طنز در محتوا باورپذیری مخاطب را بیشتر و در ذهن افراد تثبیت می‌شود.
انتهای پیام/ن
کد خبر : 5922
تاریخ انتشار : 8 ماه پیش
