در انتقاد از روز خبرنگار
رضا سلیمان نوری
موجی که در شرایط غیر کرونایی با دیدارهای متعدد مسئولان از تحریریه ها و فضاهای رسانه ای هم همراه بود و هر کدام از آنان سعی می کرد تا با بیان شیواتر و احیانا هدیه بهتر به نوعی از خجالت فعالان رسانه ای در آید.
فعالانی که شاید در بقیه روزها هیچ جایگاهی در منظومه فکری آن مسئول نداشتند و بهترین برخورد با آنها گوش دادن سوال شان و پاسخی مطابق نظر خود و نه واقعی به آن بود.
این داستان حدود 23 سال است که هر ساله تکرار می شود. داستانی که آغازگر آن یک مصوبه شورای فرهنگ عمومی، بود. مصوبه ای که در اواسط سال 1377 تصویب شد و بر اساس آن روز به شهادت رسیدن محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی به همراه هشت نفر از دیپلمات ها و اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان توسط گروه تروریستی طالبانی که اکنون برخی آن را یک جنبش مردمی و اصیل اسلامی در منطقه می خوانند، به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری شد.
نامگذاری که هرچند به زعم بنده و بسیاری دیگر از اهل رسانه واجب بود و به طور قطع خبرنگاران و روزنامه نگاران و سایر اهالی رسانه آنقدر به گردن مردم و مسئولان حق دارند که یک روز در سال به نام آنان باشد اما به واقع انتخاب این روز خاص پاسداشت زحمات فعالان عرصه خبر ناشی از یک کج سلیقگی کامل بود. گواه این ادعا هم مواردی چند است که در ذیل به آنان اشاره می کنم:
1_ درست که در روز 17مرداد 1377 یکی از خبرنگاران توانای خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران یعنی محمود صارمی توسط یک گروه قانون شکن و تروریست به شهادت رسید اما در همان ماجرا 8نفر از دیپلمات های ایران نیز شهید شدند و اگر بخواهیم حق را به حق دار دهیم این روز با توجه به اینکه هیچ مشابهی در تاریخ ایران پس از مشروطه که بنای اغلب نامگذاری های موجود در تقویم رسمی کشور است، ندارد باید «دیپلمات» یا « روز شهدای دیپلمات» نام می گرفت و نه روز «خبرنگار».
2_ براساس اصلی کلی و رایج در شورای فرهنگ عمومی کشور وقتی قرار است برای یک صنف یا رسته کاری روزی را نامگذاری کنند، تحقیق وسیعی شده و سعی می شود تا یک روز شاخص تاریخی مرتبط با آن موضوع انتخاب شود و بر این اساس اغلب روزی مرتبط با یکی از نخستین های آن حوزه و یا روزی که واقعه ای تاریخی و تاثیرگذار در تاریخ ایران توسط فعالان آن صنف به وقوع پیوسته را روئز آن صنف اعلام می کنند، براین اساس هم که مهمترین شاخص نامگذاری در شورای فرهنگ عمومی است 17مرداد «روز شهدای دیپلمات» است و نه« روز خبرنگار».
3_ اعضای شورای فرهنگ عمومی وقت و همکاران آنان تا امروز شاید عنوان کنند که مورد ممتازتری از این واقعه برای تعیین «روز خبرنگار» وجود نداشت.
در پاسخ به این ادعا چند مورد زیرا را که شباهت بسیار با ظرفیت های موجود در 17مرداد و شهادت محمود صارمی دارد بیان می کنم و از حوزه های دیگر نخستینی که می توانند با معیارهای شورای فرهنگ عمومی انتخاب بهتری باشند در می گذرم تا نشان دهم این انتخاب و نامگذاری یک کج سلیقه ای کامل نسبت به هر دو گروه اهل رسانه و اهل سیاست بوده است.
الف_ نخستین خبرنگار و گزارشگر شهید خبرگزاری جمهوری اسلامی در جریان جنگ تحمیلی 8ساله شهید حسین فرهادی کوهپایی بود که در10 مهر ۱۳۵۹ در منطقه «موسیان» در غرب کشور به شهادت رسید.
ب_ نخستین خروزنامه نگار شهید در دفاع مقدس شهید فتحالله ژیانپناه خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی بود که د دوم آبان ۱۳۵۹ در «سرپل ذهاب» به شهادت رسید.
ج_ نخستین گزارشگر شهید صدا و سیما در جریان جنگ تحمیلی 8ساله نیز غلامرضا رهبر بود که ۲۱ دی ۱۳۶۵ در عملیات کربلای ۵ با اصابت ترکش ۵ به شهادت رسید.
و البته اگر از مقوله جنگ تحمیلی درگذریم و کمی عمیق تر اوراق تاریخ را ورق بزنیم با بزرگان بسیاری مواجه می شویم که جان بر سر راه مبارزه قلمی با استبداد و استکبار و استحمار گذاشتند. بزرگانی چون ملک المتکلمین، میرزا جهانگیر خان صوراسرافیل، میرزاده عشقی، کریم پور شیرازی، محمد مسعود و فرخی یزدی.
بزرگانی که شاید اعضای شورای فرهنگ عمومی کشور بتوانند با توجه به شرایط آن سال کشور و البته سال های بعد تاکنون برروی نام هرکدام از آنها به دلیلی خط قرمز بکشند اما بی شک نمی توانند برای خط قرمز کشیدن بر روی نام سلطان العلمای خراسانی در این حوزه هیچ دلیل قابل قبولی جز کج سلیقگی عنوان کنند.
شیخ احمد تربتی معروف به سلطان العلمای خراسانی آیت الله زاده ای است که جان بر سر راه دفاع از حق زمردم علیه استبداد محمدعلی شاهی داد. او که فرزند آيت ا... حاج شيخ محمد حسين تربتي از شاگردان برجسته آخوند خراساني معروف بود، در جریان درگیری محمدعلی شاه با مشروطه خواهان قلم در دست گرفت و به نوشتن مقالات افشاگرانه علیه استبداد وقت پرداخت و وقتی فشار بر مدیران جراید زیاد شد تا از قلم وی استفاده نکنند خود روزنامه «روحالقدس» را منتشر کرد و به بهترین نحو ممکن به دفاع از واقعیت مشروطه چه در برابر محمدعلی شاه و طرفداران روسوفیلش و چه در برابر آنان که می خواستند مشروئطه را منحرف کنند و طرفداران انگلیس پرداخت.
همین امر هم باعث شد تا بعد از به توپ بستن مجلس در دوم تیر ۱۲۸۷ دستگیر و با ضرب و شتم به باغشاه برده شود و در همان روز به دستور شاه قاجار و توسط قزاق ها بعد از شکنجه بسیار خفه و در چاه انداخته شود و بدین گونه نخستین شهید رسانه ایران لقب گیرد زیرا که ملک المتکلمین و صور اسرافیل فردای آن روز شهید شدند.
حال با این مقدمه به نسبت طولانی تنها می توان نامگذاری 17مرداد را به نام «روز خبرنگار» یک کج سلیقگی بزرگ لقب داد البته می توانند اعضای کنونی شورای فرهنگ عمومی کشور آن را با تبدیل این روز به نام « روز شهدای دیپلمات» و انتخاب یکی از روزهای ذکر شده در بالا و یا هر روز قابل دفاع دیگری به نام «روز خبرنگار» به آن خاتمه دهند. روزی که اگر من عضو این شورا بودم بی شک دوم تیر بود زیرا در آن روز مردی به شهادت رسید که همزمان در جبهه مبارزه با استبداد و استحمار و استکبار جنگید و در این راه شهید شد.
روزنامه نگار و پژوهشگر تاریخ
انتهای پیام/د
